SABUNLAR HER ZAMAN TEMİZ MİDİR?
Herkesin merak ettiği bu konu hakkında yaptığım araştırmalar
sonucu elde ettiğim bilgileri sizinle paylaşacağım. Ellerimizi, yüzümüzü,
vücudumuzu temizlemek için kullandığımız sabun, temizlenmek için en etkili
yöntemlerden biri ve en yaygını. Ancak bu kullandığımız sabunların kendileri
gerçekten temiz mi?
Bunu anlamak için önce sabunun yapısına kısaca bakmamız
lazım. Sabunlar bitkisel veya hayvansal yağlar kullanılarak elde edilir. Kullanılan
yağların yanı sıra sodyum hidroksit yada potasyum hidroksit eklenerek yağlar bu
bazların içinde kaynatılır. Bu sürece kimyada sabunlaşma tepkisi denir. Sabunlar
kimyasal olarak farklı uzunluktaki yağ asitlerinin alkali tuzlarından oluşurlar ve yüzey aktif maddeler grubuna girerler.(Yüzey aktif madde: suda veya sulu bir çözeltide çözündüğünde yüzey gerilimini etkileyen (çoğunlukla azaltan) kimyasal bileşiktir.) Yağın sökülüp atılması sabunların en büyük temizleme etkisidir. Sabunun uzun zincirli
hidrokarbon kısmı küçük damlacıklar halinde hafif bir şekilde çözülür.
Kutuplaşmış kısmı ise yağ lekesinin etrafındaki suyu uzaklaştırır. Böylelikle
yağ lekesi sabun molekülleri tarafından tamamen sarılır ve temizlenecek
yüzeyden ayrılır. İçinde yağ damlacıklarını barındıran bu sabun molekülleri ve
yapısında çözülmüş yağı barındıran su yıkama suyuna emülsiyon adı verilir. Daha sonra bu çözelti
durulama sırasında suyla beraber akıp gider.
Yani ellerimizi yıkadıktan sonra sabunlar yapısı gereği
elimizde ki kiri alır ve elimizi temizler. Ancak aldıkları bu kir sabunun
üstünde kalır. Yani evet sabunlar kirlenebiliyor. Ama bu sorun oluşturacak bir durum
değil. Bu konuda çok fazla çalışma yapılmadığını belirtmem gerek, ama yapılan
araştırmalarda ellerinde 5000 bakteri bulunan denekler ellerini sabunla yıkamış
ve sonrasında diğer denekler aynı sabunla ellerini temizlemişlerdir. Araştırma sonucunda
ise sabunun bakterileri başka bir ele geçirmediği gözlemlenmiştir. Yani sabun
bakterileri deneğin elinden aldıktan sonra diğer deneğin eline aktarmamıştır. Başka
bir deneyde ise üzerinde bakteri dolu sabunlar elleri temiz deneklere verilmiş ve
ellerini yıkamaları istenmiş. Bu araştırma sonucunda da sabunların hiçbiri
deneklerin ellerine bakteri aktarmamış. Buda gösteriyor ki sabunun kendisi
kirli olsa bile herhangi bir bakteri geçişi gerçekleşmiyor.
Sabunların kendilerini temizlemediğini artık biliyoruz. Yani
sabunlarda kirleniyor. Peki kirli sabun nasıl temizlenir? Sorusuna gelince ise
cevap çok basit. Kirli sabun ellerimizi temizlemek için kullandığımız yöntemle
temizleniyor: iyice ovalama. Ellerimizi ovalamak yani sabuna sürtmek ve
sonrasında su ile yıkamak hem elimizi temizler hem de sabunu. Sabunla bir
yüzeyi temas edip sonrasında durulamak hem yüzeyi hem de sabunu temizliyor. Böylece
sabunun üstünde ki bakteriler de gitmiş oluyor.
Yorumlar
Yorum Gönder